Du học sinh ảnh hưởng gì lúc Australia, Anh siết visa việc làm
Anh và Australia siết visa việc làm sẽ tác động mạnh nhất tới nhóm người du học để tìm đường định cư nhưng ko xuất sắc về tay nghề, theo những chuyên gia.
Bộ Nội vụ Anh hồi đầu tháng cho biết sẽ rà soát những chương trình visa làm việc sau tốt nghiệp của du học sinh (Graduate Route). Hiện, loại visa này cho phép sinh viên quốc tế ở lại làm việc 2-3 năm.
Ngoài ra, sinh viên quốc tế phải kiếm được 38.700 bảng (hơn 49.000 USD), thay vì 26.200 để xin visa lao động tay nghề cao (được ở lại 5 năm), bắt đầu từ mùa xuân 2024. Hồi tháng 5, nước này đã hạn chế du học sinh đưa người thân nhập cảnh và ko cho phép chuyển từ visa sinh viên sang visa làm việc trước lúc tốt nghiệp.
Australia hôm 11/12 cũng tuyên bố chiến lược nhập cư mới. Theo đó, từ đầu năm tới, visa làm việc sau tốt nghiệp cho sinh viên quốc tế (visa 485) chỉ còn 2-3 năm, thay vì 2-6 năm như chính sách hồi tháng 7. Ngoài ra, độ tuổi để xin thị thực này giảm từ 50 xuống còn dưới 35 tuổi.
những chính sách được đưa ra nhằm giảm số người nhập cư ròng, trong bối cảnh sinh viên quốc tế tới Australia, Anh sau đại dịch Covid-19 tăng kỷ lục.
Đây là hai trong 6 điểm tới du học được người Việt ưa thích nhất. Hiện sắp 29.700 sinh viên Việt ở Australia, trong đó hơn 7.500 theo những khóa học nghề từ 6 tới 24 tháng. Trong lúc đó, khoảng hơn 12.000 du học sinh Việt ở Anh, theo một thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2020.
những quy định mới với mục tiêu giảm nhập cư và tăng chất lượng giáo dục đại học, mang thể làm cho việc xin giấy phép du học Anh và Australia khó khăn hơn, du học sinh cũng giảm thời gian trải nghiệm và cơ hội định cư sau tốt nghiệp.
Khuôn viên Đại học Deakin, Australia. Ảnh: Deakin University
GS Trần Thị Lý, chuyên gia giáo dục quốc tế tại Đại học Deakin, Australia, nhận định việc xin visa du học vào Anh và Australia sẽ ko còn dễ dàng như những năm qua, nhưng cụ thể thế nào thì còn phải chờ chính sách đi vào thực tế.
“Visa sau tốt nghiệp được xem là một trong những con át chủ bài để thu hút sinh viên quốc tế nên với chính sách thắt chặt, số du học sinh tới những nước này sẽ bị ảnh hưởng”, bà Lý nói.
Tác động thứ hai rõ nét hơn là du học sinh giảm cơ hội việc làm và nhập cư, lạ lùng ở Australia vì những chính sách trước đây cởi mở hơn Anh, theo GS Hoàng Lan Anh, chuyên gia nghiên cứu di dân ở Đại học Melbourne.
Số sinh viên diện này khá lớn. Trong một đề tài do bà Lý chủ trì, lúc khảo sát hơn một.100 sinh viên quốc tế mang visa làm việc tạm thời sau tốt nghiệp (visa 485), 76% nói cơ hội xin được visa này là yếu tố trọng yếu lúc tậu du học. Còn một nghiên cứu định tính mà bà Lan Anh thực hiện ba năm qua cho thấy phần lớn sinh viên Việt Nam sang Australia du học với mục đích định cư.
Trong đó, bà Lan Anh cho rằng những người mang năng lực tài chính, tiếng Anh tốt, học đúng những nghề mà Australia cần thì visa ở lại 2 hay 4 năm sắp như ko ảnh hưởng gì hoặc rất ít. Chính sách mới tác động lớn tới dòng người thứ hai: sinh viên học nghề và đại học nhưng ko quá xuất sắc, tốt nghiệp xong sẽ làm bất kể việc gì để ở lại.
Bà Lý cho hay mang nghiên cứu chỉ ra tỷ lệ sinh viên quốc tế tốt nghiệp mang việc làm phù hợp với trình độ đào tạo lúc cầm visa 485 chỉ tầm 50%, còn lại làm việc tay chân, ko đòi hỏi bằng đại học hay cao đẳng. mang tới sắp 30% người “nhảy” từ visa 485 sang một loại visa khác để kéo dài thời gian ở Australia.
Còn Bà Lan Anh dẫn số liệu một nghiên cứu năm 2019 với người di cư tay nghề ở Tây Australia: 41% người được hỏi thiếu việc làm, 20% thất nghiệp, sắp 40% làm làm việc giản đơn. Đây là vấn đề lớn nhất với lao động di cư, trong đó mang người Việt. Người Việt di cư cũng bị giới thiệu thông tin là một trong những cùng đồng mang trình độ tiếng Anh thấp nhất.
“Nhiều người tiếng Anh đuối, ko vững tay nghề, tốt nghiệp xong khó làm đúng ngành. Vì mang mục đích lấy thẻ thường trú nhân nên thời hạn ở lại rất trọng yếu, bởi càng kéo dài thì họ càng mang nhiều thời gian để xoay xở”, bà Lan Anh phân tích.
Hai chuyên gia nói chính phủ Australia mang đủ số liệu nên chính sách mới là để giảm nhóm này.
GS Hoàng Lan Anh, Đại học Melbourne. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Phương Anh, sinh viên năm thứ ba, trường Nghiên cứu Phương Đông và châu Phi (SOAS) thuộc Đại học London, Anh, cho rằng hầu hết du học sinh đã trả học phí cao để theo học ở nước này, trung bình 22.000 bảng (trên 670 triệu đồng)/năm và thường mong muốn ở lại làm việc. Song rất ít nhà hàng sẵn sàng trả mức lương 38.700 bảng mỗi năm.
“Để tìm được làm việc với mức lương khởi điểm cao như vậy, lại được nhà hàng tài trợ visa ở lại Anh hiện cực khó”, Phương Anh nhìn nhận, cho hay đang cân nhắc về nước hoặc tìm việc ở Trung Quốc.
Theo Telegraph, một khảo sát của Bộ Giáo dục Anh cho thấy sinh viên sau 5 năm tốt nghiệp mang thu nhập trung bình chỉ khoảng 26.000-34.000 bảng/năm. Đại học danh tiếng Oxford trả lương cho nghiên cứu viên sau tiến sĩ chỉ 36.000 bảng (bậc lần thứ nhất).
Nguyễn Huyền Trang, sinh viên năm thứ hai, Đại học Tasmania, Australia, cũng lo lắng về việc làm.
“Thời gian ở lại Australia bị giảm một năm so với hiện tại đồng nghĩa giảm cơ hội trải nghiệm môi trường làm việc và những hiểu biết ở những làm việc liên quan tới ngành học của mình”, Trang giải thích. Cô cho hay sẽ nỗ lực xin visa theo diện tay nghề để ở lại dài hơn.
Phương Anh, du học sinh tại Anh. Ảnh: Nhân vật cung cấp
Quy định mới vững chắc hẳn chắn mang tới khó khăn cho du học sinh Việt, nhưng cũng hợp lý để đảm bảo quyền lợi cho du học sinh nghiêm túc.
Bà Lù Thị Hồng Nhâm, Giám đốc nhà hàng Tư vấn Du học và Dịch thuật Đức Anh, nhìn nhận lúc Australia nới lỏng những chính sách visa sau đại dịch, nhiều doanh nghiệp lợi dụng để đưa người sang du học trá hình. ko ít phụ huynh và học sinh bị lừa.
“Chính phủ Australia đang ‘dọn dẹp’ những chỗ cần, để mang thêm ko gian cho những du học sinh nghiêm túc và đủ năng lực”, bà nói.
Ông Nguyễn Thanh Sang, Tổng giám đốc khu vực Việt Nam, Singapore, của IDP Education, cho rằng những thay đổi ở Anh hay Australia giúp sinh viên quốc tế tập trung vào mục tiêu học tập. Riêng với Australia, kể cả rút ngắn thời gian thị thực 485 thì những du học sinh giỏi vẫn tiềm năng với thị thực theo diện tay nghề.
Chuyên gia lưu ý những du học sinh và phụ huynh cân nhắc kỹ lúc tậu điểm tới du học.
Bà Hồng Nhâm nói điều lần thứ nhất những gia đình cần là tình hình tài chính ổn định, thay vì kỳ vọng con em kiếm tiền lúc du học. “Nhiều trường hợp sang ko kiếm được tiền mà vẫn phải trả tiền học nên xôi hỏng bỏng ko”, bà Nhâm chia sẻ.
Giáo sư Hoàng Lan Anh khuyên du học sinh tậu nghề mình thích và mang năng lực. Theo bà, nhiều người tham khảo danh sách ngành nghề được ưu tiên định cư nhưng danh sách này biến động liên tục. Bà ví dụ Australia từng ưu tiên kế toán hay thợ cắt tóc, dẫn tới sinh viên quốc tế đổ xô học những nghề này, nhưng một thời gian sau họ bỏ hoặc tăng điểm để xét thị thực tay nghề. Do đó, nếu chỉ nhằm theo danh sách này thì ko vững chắc hẳn sau 2-5 năm sinh viên học xong, nghề đó vẫn còn.
Ngoài ra, sinh viên Việt Nam cần chú trọng phát triển khả năng nghề nghiệp, kỹ năng mềm, mạng lưới quan hệ và tích lũy những hiểu biết làm việc ngay lúc nhập học thay vì đợi tới lúc sắp tốt nghiệp, theo GS Lý.
“Du học sinh cần cân nhắc nhiều yếu tố, kể cả cơ hội việc làm sau tốt nghiệp và nguyên vọng nghề nghiệp, để đưa ra quyết định du học”, bà nói.
Bình Minh – Huy Quân
