Sinh viên sư phạm bị ‘treo’ sinh hoạt phí
Nhiều sinh viên của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho hay đã nhiều tháng qua ko nhận được tiền tư vấn sinh hoạt phí.
Đã khó lại càng khó
Trần Phương Liên, sinh viên năm thứ hai Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cho biết đã ký cam kết làm việc trong ngành giáo dục để được miễn học phí và nhận tư vấn 3,63 triệu đồng/tháng sinh hoạt phí từ ngân sách.
Tuy nhiên sau đợt chi trả cho học kỳ I năm thứ nhất cách đây sắp một năm, sinh viên này chưa nhận được thêm khoản tư vấn nào. Điều này gây khó khăn cho Liên vì gia đình em sở hữu hoàn cảnh khó khăn. “Chính vì nguyên nhân được tư vấn sinh hoạt phí nên em đã mua vào trường sư phạm để đỡ gánh nặng kinh tế cho gia đình” – Liên cho biết.
Khó khăn của Trần Phương Liên cũng là tình cảnh chung của sinh viên nhiều trường sư phạm trên cả nước. Theo Nghị định 116, từ năm 2021, sinh viên sư phạm được nhà nước tư vấn 100% tiền học phí cùng 3,63 triệu đồng/tháng mức giá thành sinh hoạt.
Kinh phí này trích từ ngân sách của những địa phương, bộ, ngành, thông qua hình thức đặt hàng với những trường. Số chỉ tiêu tuyển sinh sư phạm hằng năm do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) quy định.
Chính sách này đã làm cho cho nhiều sinh viên quyết định đăng ký học ngành sư phạm để giảm mức giá thành cho gia đình. Tuy nhiên trên thực tế, tới giờ những sinh viên sư phạm vẫn bị nợ khoản tiền tư vấn sinh hoạt phí này.
Lý giải việc nợ tiền sinh hoạt phí sinh viên, nhiều trường sư phạm cho biết thực tế này xuất phát từ việc đặt hàng đào tạo theo Nghị định 116 từ những địa phương và công tác phân bổ kinh phí còn nhiều vướng mắc.
những địa phương ko mặn mà đặt hàng do chính sách này quy định sinh viên sau lúc tốt nghiệp phải công tác trong ngành giáo dục, nếu ko phải bồi hoàn kinh phí.
Trong lúc đó, lại ko sở hữu cơ chế ràng buộc nào giữa sinh viên với địa phương. Ngoài ra, ngay cả lúc sinh viên tốt nghiệp và quay về, những em vẫn phải thi tuyển viên chức theo những quy định của Bộ Nội vụ và chưa sở hữu thể trúng tuyển.
Sinh viên Đại học Sư phạm TP HCM trong giờ làm đồ án môn học. (Ảnh: TẤN THẠNH)
Nhiều vướng mắc
Báo cáo mới đây gửi Chính phủ, Bộ GD&ĐT cho biết tỉ lệ sinh viên được địa phương đặt hàng, giao nhiệm vụ chỉ chiếm 17,4% so với số sinh viên nhập học và chiếm 24,3% so với tổng số sinh viên đăng ký hưởng chính sách.
Số sinh viên đăng ký hưởng chính sách là 30.807 người, trong lúc số lượng những địa phương đặt hàng là một.928 và giao nhiệm vụ là 5.563. Số địa phương thực hiện giao nhiệm vụ, đặt hàng là 23/63 tỉnh, thành.
Như vậy, số sinh viên thuộc diện “đào tạo theo nhu cầu xã hội” và được ngân sách nhà nước cấp (thông qua Bộ GD&ĐT) chiếm tỉ lệ 75,7% so với số sinh viên đăng ký hưởng chính sách và 82,6% so với số sinh viên nhập học. sở hữu thể nói phương thức đặt hàng/giao nhiệm vụ/đấu thầu đào tạo giáo viên ko được triển khai theo mức độ, hiệu quả như quan điểm chủ đạo của Nghị định 116.
sở hữu 6 cơ sở đào tạo đã được những địa phương sở tại, lân cận đặt hàng nhưng chưa chi trả kinh phí, hoặc mới trả kinh phí một phần nhỏ, trong đó sở hữu 2 trường trọng điểm là Trường Đại học Sư phạm Hà Nội và Trường Đại học Sư phạm TP.HCM.
Điều này ảnh hưởng kinh phí đào tạo, kinh phí tư vấn cho sinh viên sư phạm và gây mất công bằng giữa những sinh viên sư phạm thực hiện theo cơ chế đặt hàng/giao nhiệm vụ/đấu thầu và sinh viên sư phạm đào tạo theo nhu cầu xã hội.
Hằng năm, Bộ Tài chính chỉ giao khoảng 54% nhu cầu kinh phí cấp cho sinh viên sư phạm của những cơ sở đào tạo giáo viên thuộc Bộ GD&ĐT. Vì vậy, kinh phí cấp cho sinh viên sư phạm luôn chậm so với kế hoạch đào tạo dẫn tới khó khăn cho cơ sở đào tạo giáo viên và sinh viên sư phạm.
Ngoài ra, Bộ GD&ĐT cũng cho biết do sự phát triển ko đồng đều, chênh lệch điều kiện nguồn lực, chính sách tài chính giáo dục giữa những địa phương dẫn tới nhiều địa phương khó khăn ko đủ kinh phí để triển khai thực hiện đặt hàng/giao nhiệm vụ/đấu thầu đào tạo giáo viên.
Cũng theo Bộ GD&ĐT, phương thức đặt hàng, giao nhiệm vụ cũng ko thống nhất tại những văn bản quy phạm pháp luật. Sinh viên đặt hàng/giao nhiệm vụ/đấu thầu được chi trả kinh phí từ ngân sách địa phương nhưng sau lúc tốt nghiệp sở hữu thể ko trúng tuyển vào công tác trong ngành giáo dục của địa phương.
Thứ hai, việc chi trả kinh phí tư vấn cho sinh viên sư phạm từ địa phương khác tới học ko phù hợp với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước, vì kinh phí địa phương nào thì chỉ tiêu tiêu dùng để bảo đảm mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của địa phương đó.
Một bất cập nữa là nhu cầu tuyển dụng và đào tạo giáo viên gắn với việc cấp kinh phí cho sinh viên sư phạm nhưng ko gắn với quyền được tuyển dụng, ưu tiên tuyển dụng sinh viên sư phạm sau lúc tốt nghiệp làm cho những địa phương e ngại trong việc sắp xếp kinh phí tư vấn nhưng ko tuyển dụng được sinh viên sư phạm sau lúc tốt nghiệp.
Ngoài ra, UBND những tỉnh cũng chưa quan tâm chỉ đạo, tổ chức phân công cho những cơ quan trên địa bàn triển khai hướng dẫn, theo dõi và đôn đốc sinh viên sư phạm thuộc mục tiêu đặt hàng đào tạo.
Sớm chi trả cho sinh viên
Trước khó khăn của sinh viên lúc chưa được nhận tư vấn sinh hoạt phí, GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Đại học Sư phạm Hà Nội, cho biết trường phải làm công tác tư tưởng, động viên sinh viên để những em chia sẻ với khó khăn chung.
Với sinh viên diện chính sách, đặc trưng khó khăn, trường tư vấn trước một phần từ nguồn lực của trường. Dự kiến trong tuần tới, Bộ GD&ĐT sở hữu thể rót kinh phí tư vấn về. lúc sở hữu tiền, trường sẽ sớm chi trả cho sinh viên.
Địa phương đặt hàng theo nhu cầu
Trong tờ trình gửi Chính phủ mới đây về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 116 quy định về chính sách tư vấn tiền đóng học phí, mức giá thành sinh hoạt đối với sinh viên sư phạm, Bộ GD&ĐT đề xuất vẫn giữ phương thức giao nhiệm vụ, đặt hàng đào tạo sinh viên sư phạm.
Tuy nhiên Bộ GD&ĐT đề xuất ko nên những địa phương phải thực hiện mà tùy theo điều kiện, nhu cầu của những địa phương thực hiện theo Nghị định số 32 của Chính phủ quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên.
Bộ GD&ĐT cho rằng quy định này bảo đảm quy định rõ trách nhiệm ngân sách nhà nước phải bảo đảm kinh phí chi trả chính sách tư vấn cho sinh viên sư phạm theo phân cấp ngân sách.
Cơ sở đào tạo thuộc bộ, ngành trung ương thì ngân sách trung ương bảo đảm kinh phí, cơ sở đào tạo thuộc những địa phương thì địa phương sắp xếp kinh phí thực hiện.
“Quy định này bảo đảm những sinh viên sư phạm sẽ được chi trả kinh phí theo đúng quy định của Luật Giáo dục 2019, ko còn tình trạng sinh viên sư phạm ko được hưởng hoặc chậm được hưởng chính sách tư vấn như hiện nay.
Đồng thời quy định này vẫn giải quyết được nhu cầu của những địa phương muốn đặt hàng tại những cơ sở đào tạo của địa phương hoặc những cơ sở đào tạo khác sở hữu chất lượng tốt hơn” – Bộ GD&ĐT nêu rõ.
Hoãn thu học phí để giảm khó khăn
Đại diện Đại học Sài Gòn cho biết sở hữu sắp một.600 sinh viên trong 3 khóa đăng ký hưởng chính sách theo Nghị định 116. Ở mỗi khóa, trường đều gửi thông tin tới UBND, Sở GD&ĐT những tỉnh, thành nhưng hầu hết ko phản hồi.
Hiếm hoi, năm 2021, chỉ Long An và Ninh Thuận thông báo đặt hàng 34 sinh viên. những em này đã được chi trả học phí và sinh hoạt phí đợt một và sắp được trả đợt 2. Năm 2022 và 2023 sở hữu Long An đã gửi thông báo đặt hàng và đang thực hiện những bước tiếp theo để chi trả học phí và sinh hoạt phí cho những em.
Với số còn lại, nhà trường gửi đơn vị chủ quản là UBND TP HCM để giải quyết tư vấn. “Cả 3 năm qua, chúng tôi đều làm đúng quy trình nhưng hiện hơn một.500 sinh viên chưa được nhận tư vấn”- đại diện Đại học Sài Gòn nói.
Hiện những trường làm nhiều cách để tư vấn sinh viên. Như tại Đại học Sài Gòn, trường hoãn thu học phí để sinh viên giảm bớt áp lực, đồng thời tiếp tục đề xuất tới cơ quan chủ quản.
(Nguồn: Người Lao Động)
